सुखदेव थोरात बोधगयामधील आंदोलनाला आता सुमारे ऐंशी दिवस झाले आहेत. हे आंदोलन आता जगातील अनेक देशांमध्ये पसरले आहे. काही निवडक देशांतील संस्था या मागणीला पाठिंबा देत आहेत. केंद्र सरकार आणि बिहार सरकारने बौद्धांच्या मागणीबाबत अजूनही कोणतीही प्रतिक्रिया दिलेली नाही. बौद्ध संघटनांची साधी मागणी आहे. बोधगया विहार हे केवळ राष्ट्रीयच नव्हे तर आंतरराष्ट्रीय दृष्टिकोना तून महत्त्वाचे …
डॉ. मिलिंद अवसरमोल, न्युजर्सी अमेरिका जसे की सर्वज्ञात आहे, सुमारे २५०० वर्षांपूर्वी भगवान बुद्धांनी महाबोधी वृक्षाखाली ज्ञानप्राप्तीनंतर त्यांच्या धम्मोप देशांनी संपूर्ण मानवजातीला प्रकाशित केले. महाबोधी वृक्षाच्या छायेत वसलेले, सम्राट अशोकांनी सुमारे २३०० वर्षांपूर्वी बांधलेले हे पवित्र महाबोधी विहार, आज विरोधकांच्या कटकारस्थानांनी आणि विघातक प्रवृत्तीमुळे संकटात सापडले आहे. बौद्ध भिक्षुवर्ग तसेच सामान्य बौद्ध समाज, बी.टी. १९४९ …
बोधगया येधील महाबोधी मंदिर परिसर वर्णन नकाशे कागदपत्रे गॅलरी व्हिडिओ निर्देशक बोधगया येधील महाबोधी मंदिर परिसर महाबोधी मंदिर संकुल हे भगवान बुद्धांच्या जीवनाशी आणि विशेषतः ज्ञानप्राप्तीशी संबंधित चार पवित्र स्थळांपैकी एक आहे. पहिले मंदिर सम्राट अशोकाने इ. स. पूर्व तिसऱ्या शतकात बांधले होते आणि सध्याचे मंदिर पाचव्या किंवा सहाव्या शतकातील आहे. हे शुभ काळाच्या उत्तरार्धात …
रिसर्च स्कॉलर ऑक्सफोर्ड, यांच्या आवाज इंडियावरून मुलाखतीचा सारांश मुद्दे २००२ साली जागतिक वारसा स्थळ म्हणून यादीत समाविष्ट एकदा का एखाद्या स्थळाची जागतिक वारसा यादीत नोंद झाली (आणि ते ‘जागतिक वारसा मालमत्ता’ ठरते), तेव्हा भारतीय सरकारने त्या स्थळाच्या संरक्षण, संवर्धन व सादरीकरणासाठी प्रभावी आणि सक्रिय उपाययोजना करणे बंधनकारक असते. त्यासाठी, युनेस्कोच्या मार्गदर्शक सूचनांनुसार, संबंधित राष्ट्रांनी वारसा …
डॉ. संजय सुमन ग. शेंडे, नागपूर संपूर्ण देशात राजरोसपणे लोकशाही मूल्यांना पायदळी तुडविल्या जात आहे.संविधानिक संस्थांचे खच्चीकरण सुरू आहे.जात्यांधता, धर्मांधता व कर्मकांडे आधुनिकतेची शाल पांघरून मनामनात विष कालवत आहे.अशा निराशेच्या वातावरणात एक आशेचा किरण घेऊन येत आहे *फुले* नावाचा क्रांतीकारी चित्रपट.हे शिवधनुष्य पेलले आहे अनंत महादेवन नावाच्या दिग्दर्शकाने आणि त्यांच्या संपूर्ण टीमने त्यांचं करावं तेवढं …
प्रा. विद्या चौरपगार, डॉ. आंबेडकर महाविद्यालय दीक्षाभूमी नागपूर महाबोधी महाविहाराचा इतिहास हा इ.स.पूर्व तिसऱ्या शतकाचा आहे. सम्राट अशोकाने महाबोधी महाविहाराचे बांधकाम केले. तथागत गौतम बुद्ध यांना ज्या बोधीवृक्षाखाली ज्ञानप्राप्ती झाली, तो बोधीवृक्ष याच महाबोधी महाविहार परिसरात आहे. बौद्ध अनुयायी भिक्खू आणि जगभरातील पर्यटक तसेच शांतीचा मंत्र जपणारे बांधव येथे येतात, मात्र, या महाविहाराचे नियंत्रण व …
नवी दिल्लीः जातनिहाय जनगणना करण्याचा निर्णय ११ वर्षे विरोध केल्यानंतर केंद्र सरकारने अचानक जाहीर केला असला तरी याचे आम्ही स्वागत करतो, असे लोकसभेतील विरोधी पक्षनेते राहुल गांधी यांनी बुधवारी सांगितले. मात्र, ही जनगणना कधी करणार याचा कालावधीही सरकारने जाहीर करावा, अशी मागणी त्यांनी केली. आम्ही देशभरात ‘जातनिहाय जनगणना’ करण्यासाठी मोहीम राबवली. याचा परिणाम समोर आहे. …
१.लेखक डॉ. त्रिलोक हजारे लिखित “मानव संसाधन निर्मितीत युजीसीचा खोडा” हा वाचला. लेख अतिशय महत्त्वाच्या आणि ज्वलंत विषयावर लिहिलेला आहे. लेखकाने शिक्षणक्षेत्रातील आताच्या बदलांचा, विशेषतः युजीसीच्या बदललेल्या पदोन्नती प्रणालीचा सखोल आणि चिकित्सक आढावा घेतलेला आहे. लेखामध्ये कृषी विद्यापीठे, संशोधन संस्था, प्राध्यापक-शास्त्रज्ञ यांच्या भूमिकेचे वास्तव आणि त्यांना येणाऱ्या अडचणींचे प्रभावी चित्रण आहे. या लेखातून सुसंगत आणि …
एकीकडे सरकार प्रत्येक गावात स्वच्छ पाणी पोहोचवण्याचा दावा करत असली तरी वास्तवात आजही लाखो लोक शुद्ध पिण्याच्या पाण्यासाठी तहानलेले आहेत. अशा स्थितीत चंद्रपूर जिल्ह्यातील तब्बल ५९८ गावं भूगर्भातील विविध प्रकारच्या प्रदूषणांमुळे प्रभावित असल्याची धक्कादायक माहिती समोर आली आहे. भूजल सर्वेक्षण विभागाने मार्च २०२५ मध्ये चंद्रपूर जिल्ह्यातील १५ तालुक्यांमधून २१,१६८ पिण्याच्या पाण्याचे नमुने तपासले, ज्यामध्ये: ३९३ …
डॉ. अशोक गायकवाड डॉ. साहेबांचे अचानक हे निधन आंबेडकरी चळवळीसाठी अपूरणीय नुकसान ठरले आहे. ही वेदनेची, नि:शब्द होण्याची घडी आहे. ते केवळ पुस्तकनिर्माते नव्हते, तर एक प्रगल्भ विचारवंत, प्रभावी लेखक आणि सर्जनशील वक्ते होते. विविध समाजांतील, विविध स्वभावांच्या व्यक्तींना जोडून त्या सर्वांना आंबेडकरी चळवळीसाठी कार्यरत करण्याची दुर्मीळ कला त्यांच्या ठिकाणी होती. आंबेडकरी चळवळीचे ते गाढे …
डॉ. विद्या चौरपगार १ अमरावती येथील शालेय विद्यार्थ्यांचे पत्राद्वारे शिक्षणमंत्र्यांना विनंती पत्र-आमचे शिक्षण थांबवू नका’ १५ मार्च २०२४ शासन निर्णयानुसार २०२४-२५ संच मान्यता अंतिम करण्यात आली आहे. शिक्षण कायद्यातील तरतुदीच्या व २८ ऑगस्ट २०१५ (सुधारित ८ जानेवारी २०१६) अशा विसंगत शासन निर्णयाने शाळांमध्ये शिक्षकच असणार नाही, अशाप्रकारची स्थिती निर्माण झाली आहे. यामुळे राज्यात हजारो शिक्षक …
डॉ. त्रिलोक हजारे व्यक्तीचा, कुटुंबाचा, समाजाचा व देशाचा विकास हा कधीही योगायोगाने किंवा अपघातानेही होत नाही. विकास हा साधनाची उपलब्धता आणि उपलब्ध संसाधनाचा संयमित उपयोग या बाबींवर अवलंबून असतो. संसाधने तीन प्रकारची असतात. १. नैसर्गिक संसाधने २. वित्तीय संसाधने ३. मानवी संसाधने मानवी संसाधनामध्ये देशाची लोकसंख्या व लोकांच्या गुण वैशिष्टांचा अंर्तभाव होतो. विकासाच्या संदर्भात ह्या तिन्ही प्रकारच्या …
प्रा. गौतम कांबळे केंद्र सरकारने नवीन शैक्षणिक धोरण अंतर्गत शिक्षकांच्या पूर्वीच्या अर्हतेत बदल केला आहे हा बदल शिक्षकाच्या पदोन्नती संदर्भातील अर्हतेत केलेला आहे. या बदलांचा दुष्परिणाम तळागाळातील उच्च शिक्षण घेऊन प्राध्यापक होऊ इच्छिणाऱ्या तरुणांवर मोठ्या प्रमाणात होणार आहे. त्यामुळे दिल्ली युनिव्हर्सिटीच्या प्राध्यापकांनी याबाबत आंदोलन सुरू केले आहे. नोकरीच्या कालावधीचा विचार केला तर सुरुवातीला असिस्टंट प्रोफेसर- …
प्रो. अवनीकुमार पाटील, समता सैनिक दल, नागपूर प्रस्तावनाः यूजीसीने नुकतेच यूजीसी (विद्यापीठे आणि महाविद्यालयांमधील शिक्षक आणि शैक्षणिक कर्मचाऱ्यांच्या नियुक्ती आणि पदोन्नतीसाठी किमान पात्रता आणि उच्च शिक्षणातील मानकांच्या देखभालीसाठी उपाय) नियम, 2025 चा मसुदा तयार केला आहे. या नियमनावर सर्व भागधारकांकडून टिप्पण्या, सूचना आणि अभिप्राय मागवण्यात आले आहेत. सध्याच्या लेखात सध्याच्या शैक्षणिक कामगिरी निर्देशक (एपीआय) आधारित …